Reactie van filosoof Rob Bartels

23 februari 2022

Rob Bartels (kinderfilosoof, onderwijsbegeleider en -ontwikkelaar)

Allereerst van harte gefeliciteerd met het uitkomen van je nieuwe boek. Hoe mooi moet het zijn om een boek te kunnen schrijven vanuit een eigen vraag, een thema dat je bezighoudt. 

En wat een mooi thema: de betovering door de wetenschap. Juist ook die empirische realiteit (om ’t maar even zo te formuleren) is fascinerend. Dat komt door de toegang die biologen en neurowetenschappers, die jij in je inleiding noemt, ons geven. Niks onttovering, dat is betovering. Maar of het daarmee ook zin geeft, dat is wel een vraag die ik heb.

Er is nog iets dat ik heel mooi vind in je inleiding (alleen deze las ik tot nu toe), en dat is dat je in je boek kennelijk de mens een bijzondere positie wil geven, zie ook de titel gedachtendier. Het humanistisch mensbeeld dat de mens tot maat der dingen verheft en individuele autonomie als hoogste ideaal ziet is niet langer houdbaar. Maar het ecologische mensbeeld dat ons daartegenover wordt voorgehouden en dat ons terugwerpt naar de natuur past ook niet. De wetenschap – en dat is een voortbrengsel van denkende mensen – heeft ons mensen heel veel gebracht, maar, zoals jij schrijft in de inleiding: adel verplicht. Het zou ook de natuur iets moeten brengen.

Je boek voegt denk ik belangrijke inzichten toe aan het gesprek over wie wij zijn. Ik ben na het lezen van de inleiding erg nieuwsgierig naar de rest.

Rob Bartels is kinderfilosoof, onderwijsbegeleider en -ontwikkelaar